Myślą, że wiedzą wszystko. Oto, co naprawdę oznacza efekt Dunninga-Krugera

Efekt Dunninga-Krugera to psychologiczne zjawisko, które sprawia, że osoby o niskich kompetencjach w danej dziedzinie przeceniają swoje umiejętności. Jednocześnie ludzie z większą wiedzą często są bardziej skłonni do jej umniejszania, ponieważ zdają sobie sprawę z tego, jak wiele jeszcze nie wiedzą. To przewrotne zjawisko zostało opisane w 1999 roku przez Justina Krugera i Davida Dunninga na Uniwersytecie Cornella i od tego czasu zdobyło ogromną popularność zarówno w nauce, jak i w popkulturze.

Umów się na wizytę do psychologa.

Czy efekt Dunninga-Krugera istnieje naprawdę?

Chociaż wielu ludzi żartuje z efektu, twierdząc, że „dotyka wszystkich, poza nimi”, to jest to realne zjawisko potwierdzone naukowo. Badania Dunninga i Krugera wykazały, że uczestnicy testów często przeceniali swoje wyniki w zakresie wiedzy ogólnej, logicznego myślenia i gramatyki. Dlaczego tak się dzieje? Główną przyczyną jest brak samoświadomości i ograniczona zdolność do oceny własnych błędów. Efekt ten można zaobserwować w wielu dziedzinach, od zarządzania i biznesu po codzienne sytuacje społeczne.

Efekt Dunninga-Krugera – przykłady z życia codziennego

Zjawisko to nie jest ograniczone do środowisk akademickich. Przykłady efektu Dunninga-Krugera można zaobserwować w codziennych sytuacjach, takich jak:

• Praca biurowa: Nowy pracownik, który po krótkim czasie uważa, że zna wszystkie tajniki pracy, choć nie miał jeszcze okazji zetknąć się z bardziej skomplikowanymi zadaniami.
• Kierowcy: Wiele osób twierdzi, że jest „ponadprzeciętnymi kierowcami”, mimo że statystyki pokazują, iż większość wypadków powodują właśnie ci, którzy przeceniają swoje umiejętności na drodze.
• Dyskusje w mediach społecznościowych: Użytkownicy często wypowiadają się na specjalistyczne tematy, nie mając żadnego doświadczenia w danej dziedzinie, ale z pełnym przekonaniem o swojej racji.

Jak działa efekt Krugera-Dunninga – test samoświadomości

Chcesz sprawdzić, czy sam możesz ulegać efektowi Dunninga-Krugera? Jednym ze sposobów jest przeprowadzenie prostego testu samoświadomości. Zadaj sobie pytania:

• Czy regularnie poszukujesz feedbacku od innych osób?
• Czy zdarza się, że przyznajesz się do błędu lub braku wiedzy?
• Czy twoje opinie na tematy specjalistyczne są poparte wiedzą lub doświadczeniem?

Jeżeli na większość pytań odpowiadasz przecząco, istnieje ryzyko, że możesz przeceniać swoje umiejętności w pewnych dziedzinach.